Araştırma Makalesi/Çeviri Research Article/Translation
Yüklə 210,63 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Aşkınlık ve Yaşam: Nietzsche v e ‘Tanrının Ölümü’ Üzerine Abstract
- Anahtar Terimler
| Aşkınlık ve Yaşam: Nietzsche ve ‘Tanrının Ölümü’ Üzerine
305 2013/20
Research Article/Translation
Patrick RONEY Çevirmen: Elis ŞİMŞON
Nietzsche v e ‘Tanrının Ölümü’ Üzerine
Bu çalışmanın amacı Tanrı’nın ölümü düşüncesinin iki tema çerçevesinde incelenmesidir. İlk tema şimdiye kadar hayata anlamını veren aşkınlık alanının çökmesi sonucu varlığın ve dünyanın teleolojik yorumlanması ile ilgili. Tanrı’nın ölümü ne dünyaya ne de insan eylemine bir sonuç yüklenemeyeceğini ima eder. Bu temanın araştırılması Nietzsche’nin ana doktrinlerinlerinden biri olan Aynının Bengi Dönüşü’nün incelenmesini gerektirir. Bu kavram, uzun süreden beri Nietzsche’nin eserleri içinde anlaşılması en zor olanlardan biri olarak değerlendirilir. Nietzsche de kavramın detaylı bir analizini vermemiş sadece “en dipsiz düşünce” olduğuna değinmiştir. Tartışılacak ikinci tema ise Tanrı’nın ölümünden sonra düşüncenin doğası ve ödevi ile bunun ızdırap çekme ile ilişkisi olacak. Hayatın teleolojik yorumu akıl ve iyinin artık birbirinin teminatı olmadığını ima eder. Ayrıca düşünce artık daha yüce iyi uğruna ızdırap çekmeyi temellendiremez. Yaşam ve ızdırap çekme arasındaki ilişki ve buna bağlı olarak ızdırap çekmenin değeri yeniden değerlendirilmelidir. Nietzsche’nin iddiası iki yönlüdür; talep ettiği dönüşüm ızdırabı ortadan kaldırmak yerine onaylar ama düşünmek ızdırap çekmektir.
Nietzsche, Aynının Bengi Dönüşü, Aşkınlık, Tanrı’nın Ölümü.
The aim of this essay is to reflect on the implications of the thought of the death of God with a view to two related themes. The first has to do with the a-teleological interpretation of Being and the world as a result of the collapse of the transcendent realm which heretofore had given a meaning to life. The death of God implies that no finality can be ascribed to either the world or human action. The investigation of this theme necessitates examining one of Nietzsche’s central doctrines, the
Aşkınlık ve Yaşam: Nietzsche ve ‘Tanrının Ölümü’ Üzerine
306 2013/20 Eternal Recurrence of the Same. It has long been considered to be the most puzzling idea in Nietzsche’s corpus, to which he himself offered no thorough explanation but simply referred to it obliquely as his “most abysmal thought.” The second theme to be discussed is the nature and the task of thinking after the death of God and its relation to suffering. The a-teoleological interpretation of life implies that reason and the good no longer guarantee one another, and that thinking cannot justify suffering in the name of the greater good. The relationship between life and suffering must be re-evaluated and so too must the value of suffering. The point that Nietzsche makes is double; the transformation that he calls for is not only to affirm suffering rather than eliminate it, but to affirm that thinking is suffering.
Nietzsche, Death of God, Eternal Recurrence of the Same, Transcendence.
Tek bir cümlesinden hemen tanıdığımız pek az düşünür vardır. Nietzsche bunlardan biridir. Tıpkı cogito ergo sum’un Descartes’ı ya da “kendini bil”in Sokrates’i hatırlattığı gibi, ‘Tanrı öldü’ ifadesi akla hemen Nietzsche’yi getirir. Fakat şöyle bir fark va rdır. Nietzsche’nin bu ifadesi, Voltaire’in o meşhur écrasez l'infâme 1 sözüne eşlik eden bir provokasyon ya da bir savaş narası olarak yanlış yorumlandı hep. Bu ifadeye ilişkin en yaygın yanlış anlama, onun çok keskin bir ateizm olumlaması olduğunu düşünmektir; üstelik modern çağın en güçlü ateizm olumlamalarından biridir bu. Çünkü laik ve global dünyamızda ne Tanrı’nın varoluşunun ne de dinin -özellikle de, ölümden sonraki hayat hakkındaki sahte iddiaları ve bu hayat için sunduğu ahlaki talimatlarıyla Hıristiyanlığın- bir değeri kalmıştır. Hayatlarımızın yeni etiği güçtür, tabii eğer gücün bir etiği olabileceği düşünülebilirse . Nietzsche güç çağının hem habercisi hem de savunucusu olarak görülür, etik açısından bakıldığında her iki konum da genellikle olums
uzdur. Kimileri Tanrının ölümünü ve dinin yitirilişini, ahlaki değerlerin kaybından sorumlu tutar. Etiğin tamamen rasyonel bir temele dayandığını düşünmek hâlâS mümkün olsa bile, Nietzsche bu sefer de rasyonalizm- karşıtı ve hatta irrasyonalist görüşleri yüzünden düşman ilan edilir. Bireylerin, toplulukların ve devletlerin amaçlarını tanımlamak için geriye kalan tek şeyin güce çılgınca tutunmak olarak görüldüğü bu çağda, Tanrının yitirilişi ve aklın kaybı, Zeitgeist’ımızın en bulaşıcı iki hastalığıdır. 2
1 “Kepazeyi yok ediniz!” L'infâme bu cümlede Katolik Kilisesi’ne, fanatizmine ve otorite iddiasına gönderme yapar. Voltaire’e hayran olmasına rağmen, Nietzsche’nin Hıristyanlık’la ilgili düşünceleri bu ünlü Aydınlanma filozofunkinden epey farklıdır. “Tanrı öldü”, bilim ve rasyonalite uğruna yapılan bir eylem çağrısı değil, tarihsel kadere ilişkin bir teşhistir. 2
Nietzsche’nin felsefesini irrasyonalist olmakla eleştiren en ünlü iki düşünür Jürgen Habermas ile Luc Ferry’dir. Modernite’nin Felsefi Söylemi’nde Habermas, Nietzsche’nin Dionisosçu bir mitoloji uğruna Aydınlanma’nın ilan ettiği Akıl projesinden ümidini kestiğini ileri sürer.
Nietzsche’nin demokrasiye saldırısının ve modernitenin çürümüş rasyonalizm formları hakkındaki tartışmasının, onu yeni bir otoriterlik biçimini benimsemeye ittiğini iddia ederler.
Yüklə 210,63 Kb. Dostları ilə paylaş:
|