Konfederatsiya umumiy masalalar (uzaro mudofaa, tashki aloqalar, davlat xavfsizligi va boshqalar)ni hol qilishga karatilgan umumiy qonuniy maslaxat organini tuzuvchi suveren davlatlar ittifoqidir. Tub ma`nodagi konfederatsiya Xalqaro huquq sub`ekti sifatida tan olinmaydi, faqat konfederatsiya a`zolari suveren davlatlar tent huquqdi sub`ekt hisoblanadi.
Konfederatsiya davlatlar ittifokining shakli bolib, ittifokka kiruvchi davlatlar uz suverenitetini tulik, saklab qoladi. Konfederatsiya uzida Xalqaro-huquqiy hamda davlat tashqiloti xususiyatlarini mujassamlashtiradi.
Bugungi kunda jaxonda faqat bitta konfederatsiya evropa hamjamiyati mavjud. Turli davrlarda konfederatsiya bo`lgan 191h yilgacha Avstro-Vengriya, 190o yilgacha Shvetsiya va Norvegiya, 17h1 yildan to 17h9 yilgacha AKD1, 1h1o yildan 1h4h yilgacha Shveytsariya, 19oh yildan 1961 yilgacha Misr va Suriya va 19h2 yildan 19h9 yilgacha Gambiya va Sinegal davlatlari konfederatsiya tashqil qilganlar.
Konfederatsiya tarixining tajribasi shuni korsatadiki, ushbu davlat qurilishi shakli faqat ittifokning batamom tugashi yoki davlat qurilishining federatsiya shakliga utishi davri uchun xosdir.
Konfederativ davlat qurilish shakli uchun quyidagi xususiyatlar xarakterlidir
Konfederatsiya tegishli shartnoma asosida tashqil qilinadi.
Konfederatsiya sub`ektlari undan erkin chikish huquqiga
ega.
Konfederatsiyada suverenitet uni tarkibiga kiruvchi davlat-
larga tegishlidir. Konfederatsiya sub`ektlarining roziligisiz ittifok xoqimiyatining qarori xech qanday kuchga ega emas.
Konfederatsiya ixtiyoridagi masalalar tor doiraga ega.
Konfederatsiyada faqat shartnomada aloxdda korsatilgan masalalarni echishga vakolatli bo`lgan davlat organlarigina tuzila
di. Xususan, sud organlari tuzilmaydi.
Konfederatsiya parlamenti sub`ektlarining vaqillik organ lari tomonidan tuziladi, ular deputatlaridan uzlariga berilgan korsatma va yuriknomalarga kat`iy rioya qilishni talab qiladi.
Konfederatsiyaning doimiy faoliyat kursjadigan davlat organ lari buyruk berish vakolatlariga ega emas.
Konfederatsiya sub`ektlariga nulifikatsiya huquqi beriladi, ya`ni Ittifok xoqimiyatining qarorlarini qollashdan bosh
tortish yoki tan olmaslik.
Konfederatsiya byudjeta sub`ektlarning ixtiyoriy badallari
hisobidan tuziladi.
Konfederatsiya sub`ektlari shaxslar, tovarlar, xizmat va
kapitallarning harakatani cheklovchi bojxona va boshqa turdagi
cheklashlarni belgilash huquqiga ega.
Odatda konfederatsiyada yagona pul muomalasi tizimi mav
jud emas.
harbiy tuzilmalar konfederatsiya sub`ektlari tomonidan
yigiladi, bunda kop xollarda ularning ikki tomonlama, kon
federatsiya organlariga va uning sub`ektiga buysunish saqlanib qoladi.
Konfederatsiyada ittifok fukaroligi mavjud emas.
Davlatlarning ichki huquqida va Xalqaro huquqda suverenitet
Davlatlarning ichki huquqida va Xalqaro huquqda suvereni-tetning roli va urni masalasi muxim ahamiyat kasb etadi.
Dostları ilə paylaş: |