2-amaliy ishi Yuk stansiyalarni kodlash tizimini tadqiq qilish Amaliy ishini bajarishdan maqsad

2.1-misol. Булунгур stansiyasi kodi tahlil qilinsin va kodni himoyalovchi nazorat soni tekshirilsin.
Yechish: №4 Tarif qo‘llanmasining 2-kitobi, I bo‘limi “Temir yo‘l stansiyalarning alfavit ro‘yxati” [3] dan yoki “ТР №4 Книга 2” faylidan Джизак stansiyasi kodini qidirib topamiz va yozib olamiz.
1) Джизак stansiyasi kodini tahlil qilamiz:
- Джизак улунгур stansiyasi, kodi – 72690 (himoya raqami bilan726909);


- stansiya kodi 726909 dagi birinchi ikkita raqamli “72” soni Чукурсой tarmoq rayonini nomerini;
- stansiya kodi 726909dagi ikkinchi ikkita raqamli “69” soni, 72- Чукурсой tarmoq rayonida 9-tartib nomeri bo‘yicha joylashgan Салар stansiyasini;
- stansiya kodi 726909dagi beshinchi son “0” esa Салар stansiyasi yuk va tijorat operatsiyalari uchun ochiq ekanligini;
- stansiya kodi 726909 dagi oltinchi son “9” esa Салар stansiyasi kodining himoya raqami (nazorat sonidan) ni bildiradi.
2) Джизак stansiyasi kodini himoyalovchi nazorat sonini tekshirish:
7 2 6 9
×

1 2 3 4
7 4 18 36
- ko‘paytma natijalarini bir biriga qo‘shamiz, 7 + 4 + 18 + 36 =65;
- yig‘indini 11 ga bo‘lamiz, 65: 11 = 5 (9);
- bo‘lish natijasidan keyingi qoldiq –9, kodni himoyalovchi nazorat soni hisoblanadi.
Салар stansiyasini halaqitdan himoyalovchi kodi – 726909.


2.2-misol. Кумшунгуль stansiyasini kodini himoyalovchi nazorat soni tekshirilsin.
Yechish: № 4 Tarif qo‘llanmasining 2-kitobini, I bo‘limini “Temir yo‘l stansiyalarning alfavit ro‘yxati” dan yoki “ТР №4 Книга 2” faylidan Кумшунгуль stansiyasi kodini qidirib topamiz va yozib olamiz.
Кумшунгуль stansiyasi, kodi – 73920 (himoya belgisi bilan 739204);
Кумшунгуль stansiyasi kodini himoyalovchi nazorat sonini tekshirish: