1-mavzu: Ijtimoiy siyosatning ob’ekti va predmeti



Yüklə 20,75 Kb.
tarix31.12.2021
ölçüsü20,75 Kb.
#81159
1-mavzu Ijtimoiy siyosatning ob’ekti va predmeti


1-mavzu: Ijtimoiy siyosatning ob’ekti va predmeti

1.Ijtimoiy siyosat iborasining qanday ta’riflarini bilasiz?

- Ijtimoiy siyosat keng ma'noda jamiyat a'zolari hayotining barcha jabhalariga ta'sir etuvchi va aholini oziq-ovqat, uy-joy, ijtimoiy xizmatlar, ish joylari bilan ta'minlash, aholining sog'lig'ini saqlash, ta'lim olish, fuqarolarning hayoti uchun kafolatlangan ijtimoiy sharoitlarni yaratishga qaratilgan qarorlar, harakatlar majmui. va boshqalar. Xulosa qilib shuni aytishim mumkinki, aholini ijtimoiy himoya qilish ma’naviyatli jamiyat mavjud bo`lishining zarur shartlaridan biri hisoblanadi. Mazkur muammoni o`rganish insonning munosib va ijtimoiy maqbul sifatga ega bo`lgan turmush kechirishini ta’minlaydigan qonunchilik, ijtimoiy-iqtisodiy va ma’naviy-psihologik tizim ijtimoiy himoyani aniqlash imkonini beradi. 
2. Ijtimoiy siyosatning ob’ektini tushuntirib bering.


  • -ijtimoiy siyosat obyekti - bu davlat, ya'ni ijtimoiy munosabatlarni tartibga solishga qaratilgan uning barcha organlari yig'indisi;

  • siyosiy partiyalar, ijtimoiy-siyosiy harakatlar va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlari;

  • ijtimoiy siyosat ob'ekti - bu jamiyatdagi barcha muhim xilma-xillik va turli ko'rinishdagi ijtimoiy jarayonlar;

3. Ijtimoiy siyosat fanining predmetini tushuntirib bering

- Ijtimoiy siyosatning predmeti fan sifatida jamiyatning xususiyatlari, qonuniyatlari, mazmunli (barqaror takrorlanadigan va mohiyatini ifoda etuvchi) munosabatlari, shuningdek, ijtimoiy guruhlarning o'zlarining ijtimoiy mavqei to'g'risidagi o'zaro ta'siri bo'lgan ijtimoiy amaliyot jarayonlari va shakllari hisoblanadi.
4. Ijtimoiy soha deganda nimani tushunasiz?

-Ijtimoiy  soha  


— bu  aholini  turmush  darajasi.  hayot  tarzi va  
ularning  farovonligi  bilan  bevosita  bog‘liq  bo‘lgan  tarmoqlar,  
korxonalar  majmuyidir.  U  o‘zida  xizmatlar  sohasining  barcha  
tarmoqlarini  (ta’lim.  sog'liqni  saqlash.  madaniyat,  ijtimoiy 
ta ’minot,  uy-joy  kommunal  xizmatlari.  yo'lovchi  lashish  
transportlari,  aloqa)  mujassamlashtiradi.

5. Ijtimoiy siyosatning maqsadini tushuntirib bering.

- Uning asosiy maqsadi aholi farovonligining toʻxtovsiz yaxshilanishini taʼminlash, aholi qatlamlarining taʼlim, madaniyat, kasb malakasi, daromadlari jihatidan keskin tafovutlariga barham berish, jamiyat tomonidan insonga munosib hayot darajasini va inson taraqqiyotini taʼminlashga yordam berishdan iborat.

6. Ijtimoiy siyosatning vazifalarini aniqlang.

-Ijtimoiy siyosatning eng muhim vazifalari:

fuqaroning ijtimoiy himoyasi;

ehtiyojmandlarga zarur yordam ko'rsatish;

sifatli ta'lim, mehnat xavfsizligi va xavfsizligini ta'minlash;

ekologik toza yashash sharoitlarini ta'minlash;

doimiy ishchilar uchun malaka berish.

7. Ijtimoiy siyosatning tarkibiy jihatlarini tushuntirib bering.

-  byudjet siyosati; 

 soliq siyosati; 

pul siyosati

 kredit siyosati; 

 baho siyosati; 

 investision siyosat; 

 sosial Moliyaviy siyosat; 

 boj siyosati.

8. Davlat ijtimoiy siyosatining muhim tamoyillarini sanab o‘ting.

-ijtimoiy adolat tamoyili; individual ijtimoiy javobgarlik printsipi; ijtimoiy birdamlik printsipi; ijtimoiy sheriklik printsipi; ijtimoiy kompensatsiya tamoyili; ijtimoiy kafolatlar printsipi; yordamchi (qo'llab-quvvatlash) printsipi.
Ijtimoiy siyosat tamoyillari aksariyat hollarda jamiyat taraqqiyotini tashkil etish jarayonida ishlab chiqilgan va samarali davlat asoslarini rivojlantirish jarayonida yangi mazmunga ega bo'lgan. Hozirda ikkita tamoyil eng ustuvor yo'nalish bo'lishi kerak: ijtimoiy birdamlik va individual ijtimoiy javobgarlik.

9. Ijtimoiy siyosatining darajalarini aniqlang.

-Bugungi kunda mutaxassislar uchun zamonaviy ijtimoiy siyosatni amalga oshirishning 3 ta asosiy darajasini belgilash odat tusiga kirgan: Ijtimoiy siyosatning mikro darajasi; Ijtimoiy siyosatning makro darajasi; Ijtimoiy siyosat darajalari.

Mikro darajada ijtimoiy siyosat, avvalo, o'zlarining xodimlariga nisbatan tanlagan ma'lum bir firma yoki kompaniyaning ijtimoiy siyosati bilan ifodalanadi. Avvalo, bu korporatsiya xodimlarining mehnatini tashkil etish va himoya qilish choralari.

Makro darajada mintaqalarning ijtimoiy farovonligi va xalqaro maydondagi davlat maqomini ko'tarishga qaratilgan mintaqaviy ijtimoiy siyosat ham, davlat ijtimoiy siyosati ham amalga oshiriladi. Ma'lumki, fuqarolarning farovonligi mamlakatning munosib rivojlanish darajasiga ko'tarilganligini, davlat va uning sub'ektlari aslida o'z fuqarolarining ehtiyojlari va manfaatlarini hisobga olish va qondirishga qodir ekanligining ko'rsatkichlaridan biridir.

Ijtimoiy siyosat darajasiga kelsak, u davlatlararo ijtimoiy siyosat bilan ifodalanadi. Birgalikda boshqariladigan tartibda eng global iqtisodiy muammolarni hal qilish bilan, yashash, ayrim mamlakatlarning qashshoqligi va qoloqligini yo'q qilish bilan bog'liq sharoitda bo'lish ss, ular hai jihatidan yangi darajaga aniqlik bilan chiqa olmaydilar, chunki ularning ijtimoiy siyosati nomukammal va ishlarini qondirishdi. fuqarolarning manfaatlari.


10. Ijtimoiy siyosatni olib borish metodlari tushuntirib bering?

- Davlatning zamonaviy ijtimoiy siyosati metodlari to'rt guruhga bo'linadi:

1 Iqtisodiy: narxlar, tariflar, soliqlar, iqtisodiy imtiyozlar, pensiyalar, nafaqalar, stipendiyalar, ish haqi, barcha turdagi ijtimoiy nafaqalar va boshqalarni o'z ichiga oladi.

2 Ma'muriy va tartibga solish: Ruxsat beruvchi va taqiqlovchi xarakterdagi choralar. Bozor sub'ektlari orasida ijtimoiy xizmatlar sohasidagi har qanday faoliyat uchun litsenziyalar berish, ta'lim muassasalari yaqinida alkogolli ichimliklar sotilishini taqiqlash.

3 Yuridik yoki qonunchilik: Ular amaldagi qonunchilik va faoliyatga asoslangan xalq xo'jaligi iste'mol kompleksi bo'linmalari faoliyatining turli xil jixatlarini tashkil etishadi.

4 Mafkuraviy: "yaxshi" va "yomon", "axloqiy" va "axloqsiz", "yaxshi" va "yomon" kabi toifalardan foydalangan holda, jamiyatning (mafkuraning) axloqiy-axloqiy tushunchalari va me'yorlarini shakllantirishga qaratilgan usullar.

11. Ijtimoiy ehtiyojlar, ijtimoiy ta’minot tushunchalarini sharhlab bering.



1. Ehtiyojlar sub’ektlariga ko‘ra: individual, jamoa ehtiyojlariga bo‘linadi.  


  1. Individual ehtiyoj har bir insonning ehtiyojini ifodalaydi. U fiziologik ehtiyojlar, o‘zining har tomonlama kamol topishiga bo‘lgan ehtiyojlar va boshqa shu kabilarni o‘z ichiga oladi.  


  2. Guruhiy ehtiyoj – bu oilaviy yoki kishilarning biron maqsadda birlashgan guruhlari (mehnat jamoasi, turli uyushmalar) ehtiyojlari bo‘lib, birgalikda yashash, faoliyat yuritish jarayonida vujudga keladigan umumiy ehtiyojlardir.  




v) Umumjamiyat ehtiyoji – bu mamlakat miqyosida, insonlarning bir butun bo‘lib tarkib topgan ehtiyojlaridir. U o‘z ichiga birinchidan, barcha turdagi individual va guruhiy ehtiyojlarini olsa, ikkinchidan jamiyatni yaxlit organizm sifatida yashab turishi uchun zaruriy ehtiyojdir.

Ijtimoiy taʼminot - keksaygan, mehnatga layoqatsiz boʻlgan va boquvchisini yoʻqotgan fuqarolarga moddiy, tibbiy va ijtimoiy yordam koʻrsatish boʻyicha davlat tomonidan belgilangan ijtimoiy-iqtisodiy tadbirlar tizimi. Ijtimoiy himoyaning muhim tarmogʻi.

12. Ijtimoiy adolat tushunchasini sharhlab bering



-Adolat – ijtimoiy-falsafiy, ahloqiy va huquqiy tushuncha. Kishilar ijtimoiysiyosiy ongida katta rol o‘ynaydi. Muayyan ijtimoiy guruhlar va ayrim shaxslarning tushunchalarini o‘zida aks ettiradi. Siyosiy xatti-harakatlar, huquq va burch meʼyorlari, axloqiy munosabatlar, mehnat va taqdirlanish, jinoyat va jazo, xizmat va uni tan olish, qadr-qimmatni eʼtirof qilish va hokazoga mazkur tushuncha orqali baho beriladi. Adolat tushunchasi muayyan tarixiy shart-sharoit va ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar bilan belgilanadi. Adolatning ijtimoiy-falsafiy jihati jamiyat aʼzolarining xilma-xil munosabatlaridagi o‘zaro tengligini nazarda tutadi. Ahloqiy jihati insonlararo muomalada bir xil munosabatda bo‘lishni, bir-birining izzat-nafsiga tegmaslikni, axloq-odob qoidalariga amal qilishni bildiradi. Adolatning huquqiy tomoni qonunlarga rioya etishni, siyosiy tomoni esa davlatni adolat qoidalari asosida boshqarishni, fuqarolar g‘amini yeyishni anglatadi. Rivojlangan jamiyatda adolat kishilarning demokratik qonunlar asosida ish yuritishini taqozo etadi, unda har bir odam o‘z mehnati, tadbirkorligi, aql-zakovati tufayli topgan mol-mulki hisobiga yashaydi. Davlat o‘z faoliyatida fuqarolar tomonidan adolat qoidalari va qonunlarga amal qilinishini nazorat etadi, jamiyat aʼzolarining mol-mulki daxlsizligi va qonun oldida tengligini taʼminlaydi.
Yüklə 20,75 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə