Øß Ã
Ð
Doğma, canım-varlığım qədər
sevdiyim Azərbaycanım
mənim qibləgahımdır
Təsisçi: Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi və Nazirlər Kabineti
E-mail: serqqapisi@nakhchivan.az
Qiyməti 20 qəpik
Gündəlik ictimai-siyasi qəzet
qapısı
Qəzet 1921-ci
ildən çıxır
Sayı: 222 (20.627)
23 noyabr 2012-ci il, cümə
Naxçıvan Muxtar Respublikası
Dövlət Meliorasiya və Su Təsər-
rüfatı Komitəsində muxtar res-
publikada meliorasiya təsərrüfatı
təşkilatının yaradılmasının 80
illiyi münasibətilə tədbir keçiril-
mişdir. Tədbirdən əvvəl komitənin
və onun tabeliyində olan struk-
turların əməkdaşları müstəqil
Azərbaycan dövlətinin qurucusu
və memarı, görkəmli dövlət xadimi
Heydər Əliyevin Naxçıvan şəhə-
rinin baş meydanında əzəmətlə
ucalan abidəsi önünə gül qoymuş,
ulu öndərin xatirəsini ehtiramla
yad etmiş, Heydər Əliyev Muze-
yinə baxmışlar.
Komitədə davam etdirilən təd-
biri komitənin sədri Əsgər Əsgərov
açaraq məruzə ilə çıxış etmişdir.
Qeyd olunmuşdur ki, muxtar res-
publikamızda 1932-ci ildə Su Tə-
sərrüfatı İdarəsi yaradılmış, bu
təşkilat regionda əkinçiliyin inki-
şafına köməyini əsirgəməmişdir.
Lakin kontinental iqlimə malik
olan muxtar respublikada o zaman
meliorasiya və irriqasiya işləri
tələb olunan səviyyədə deyildi.
Ötən əsrin 70-80-ci illərində mux-
tar respublikada meliorasiya və
irriqasiya işlərinə diqqət artırılmış,
Araz çayı üzərində nasos stansi-
yalarının tikintisinə başlanılmış,
15 kilometr magistral kanal inşa
edilmişdir. Kanal üzərində Tumbul,
Böyükdüz, Xok, Əliabad nasos
stansiyaları tikilmişdir ki, bu kanal
və nasoslarla 10 min hektarlarla
torpaq sahələrinə suvarma suyu
verilməsinə başlanılmışdır. Sonrakı
illərdə bu quruculuq tədbirləri da-
vam etdirilmiş, tutumu 12,7 milyon
kubmetr olan Sirab və tutumu 17,4
milyon kubmetr olan Bənəniyar
Su anbarları tikilmişdir. Sirab Su
Anbarının tikilməsi hesabına Babək
rayonunda 2800 hektar, Bənəniyar
Su Anbarının hesabına Culfa ra-
yonunda 4200, Babək rayonunda
isə 600 hektar torpaq sahəsinin
suvarma suyuna olan tələbatı xeyli
yaxşılaşdırılmışdır.
Bildirilmişdir ki, 1982-ci ildən
tikintisinə başlanılan indiki Heydər
Əliyev Su Anbarında 1988-1990-cı
illərdə işlər məlum səbəblərə görə
dayandırılmış, 2002-ci ilin avqust
ayında ulu öndərimiz Heydər Əliyev
Su Anbarının tikintisi ilə əlaqədar
mütəxəssislərlə müşavirə keçirmiş,
su anbarının tikintisinin davam et-
dirilməsi və qısa zamanda başa çat-
dırılması üçün tapşırıq vermişdir.
Yaradılan şərait hesabına tikinti tez-
liklə başa çatdırılmış, yüz milyon
kubmetr tutumu olan su anbarının
hesabına 16 min 830 hektar torpaq
sahəsinə suvarma suyunun verilməsi
təmin olunmuşdur ki, bunun da 6
min 400 hektarı əkin dövriyyəsinə
yeni qatılan torpaqlar idi.
Vurğulanmışdır ki, ötən əsrin
90-cı illərinin hadisələrindən me-
liorasiya və irriqasiya sisteminə də
xeyli zərər dəymişdir. Bu zərəri
aradan qaldırmaq, meliorasiya tə-
sərrüfatından muxtar respublikada
əkinçiliyin inkişafında səmərəli is-
tifadə etmək üçün Naxçıvan Muxtar
Respublikası Ali Məclisi Sədrinin
fərmanı ilə Naxçıvan Muxtar Res-
publikası Dövlət Meliorasiya və Su
Təsərrüfatı Komitəsi yaradılmış,
komitənin maddi-texniki bazası güc-
ləndirilmiş, həmin quruma çoxlu
sayda texnika, maşın və mexanizm-
lər alınıb verilmişdir. Həyata keçiri -
lən tədbirlər hesabına 2005-ci ildə
12 kənddə 5 min 716 hektar sahədə
meliorasiya işləri aparılmışdır.
Ötən dövrdə su nasoslarının sayı
və gücü xeyli artırılmışdır. Hazırda
komitədə 47-si yeni tikilən, 36-sı
yenidən qurulan nasoslar olmaqla,
101 ədəd işlək nasos vardır. Bunların
vasitəsilə 20 min 550 hektar torpaq
sahəsi suvarılır. Həm suvarma, həm
də içməli su mənbəyi kimi istifadə
olunan 749 ədəd işlək subartezian
quyusu və 328 ədəd kəhriz əhalinin
istifadəsindədir.
Komitə sədri bildirmişdir ki,
2007-ci ildə texniki baxış keçiril-
dikdən sonra Arpaçay Su Anbarında
Ali Məclis Sədrinin tapşırığı əsa-
sında yenidənqurma işlərinə başla-
nılmış, anbarın istismar müddəti
50 il də uzadılmışdır. İstifadədə
olan digər su nasos stansiyaları,
sub artezian quyuları və göllərdə
yenidənqurma işləri, Araz çayının
müxtəlif ərazilərində sahilbərkitmə
işləri aparılmışdır.
Qeyd olunmuşdur ki, muxtar
respublikamızda tarixi sərvətlərimiz
olan kərhizlərin bərpası, onlara tex-
niki xidmətin göstərilməsi üçün ko-
mitənin tərkibində Kəhrizlər İdarəsi
yaradılmışdır. Bu, ölkədə ilk belə
qurumdur. İdarə tərəfindən muxtar
respublikada mövcud olan 380 kəh-
rizin sxematik plan xəritələri hazır -
lanaraq pasportlaşdırılmış və balansa
götürülmüşdür. 2011-2012-ci illər
ərzində 47 kəhrizdə təmir işləri
aparılmışdır.
Vurğulanmışdır ki, komitə həm
də əhalinin keyfiyyətli içməli su
təminatı üçün Avropa standartlarına
cavab verən layihələr həyata keçirir.
Bu sahədə Naxçıvan şəhərində gö-
rülməsi nəzərdə tutulmuş işlərin 60
faizi yerinə yetirilmiş, 2013-cü ildə
bu iş tamamilə başa çatdırılacaqdır.
Həmin tədbirin icrasına rayonlarda
da başlanılmışdır.
Naxçıvan Muxtar Respublikası
Dövlət Meliorasiya və Su Təsərrüfatı
Komitəsinin və onun tabeliyində
olan təşkilatların hərtərəfli qayğı
ilə əhatə olunduğunu vurğulayan
komitə sədri demişdir ki, qurum
üçün yeni inzibati bina, qarajlar,
anbarlar tikilmiş, xeyli sayda ehtiyat
hissələri, avadanlıqlar, nasoslar,
elektrik mühərrikləri tədarük edil-
mişdir. Komitənin əməkdaşları yük-
sək dövlət mükafatlarına layiq
görülmüşlər.
Tədbirdə Naxçıvan Muxtar Res-
publikası Ali Məclisi Aparatının
İqtisadiyyat şöbəsinin müdiri Rəfael
Babayev çıxış etmişdir.
Qeyd olunmuşdur ki, sosial-iq-
tisadi göstəricilərə görə tarixən aq-
rar-sənaye ölkəsi kimi formalaşan
Azərbaycan Respublikasında, onun
ayrılmaz tərkib hissəsi Naxçıvan
Muxtar Respublikasında kənd tə-
sərrüfatı iqtisadi fəaliyyətin əsas
aparıcı sahələrindən biri olmuşdur.
Ona görə də regionda meliorasiya
və irriqasiya sistemi ən zəruri sa-
hələrdən birinə çevrilmişdir. Bu sis-
temin inkişaf mərhələsi ötən əsrin
60-cı illərinin sonundan başlanıl-
mışdır. 1969-1982-ci illərdə ulu
öndər Heydər Əliyevin bu sahəyə
göstərdiyi qayğının nəticəsi olaraq
əhalinin rahatlığına xidmət edən
meliorativ tədbirlər geniş vüsət al-
mış, suvarma sistemləri, kollektor-
drenaj şəbəkəsi, nasos stansiyaları
və çoxsaylı su anbarlarının tikintisi
diqqətdə saxlanılmışdır. Həyata ke-
çirilən bu tədbirlər hesabına böyük
həcmdə torpaq sahələri əkin döv-
riyyəsinə daxil edilmişdir.
Bildirilmişdir ki, meliorasiya və
su təsərrüfatının növbəti inkişaf
mərhələsi də 1993-cü ildə xalqın
təkidli tələbi ilə ikinci dəfə siyasi
hakimiyyətə gələn ümummilli lideri -
mizin adı ilə bağlıdır. Görkəmli
dövlət xadiminin müstəqil Azərbay-
cana rəhbərlik etdiyi illərdə sovet
dövründən yarımçıq qalmış obyekt-
lərin tikintisi davam etdirilmiş, müa-
sir meliorasiya və su təsərrüfatı
kompleksləri yaradılmışdır. Ölkə-
mizdə bu sahənin inkişafına ümum-
milli lider tərəfindən göstərilən
diqqət və qayğı hazırda onun layiqli
davamçısı Prezident cənab İlham
Əliyevin rəhbərliyi altında uğurla
davam etdirilir. Ölkə başçısının bu
sahəyə qayğısı sayəsində bir sıra
layihələrin icrası başa çatdırılmış,
bir neçə layihənin isə həyata keçiril -
məsinə start verilmişdir.
Qeyd olunmuşdur ki, muxtar
respublikada da bu istiqamətdə hə-
yata keçirilən tədbirlər geniş vüsət
almışdır. Son illər görülən işlər xü-
susilə diqqəti cəlb edir. Belə ki,
Azərbaycan hökuməti ilə Asiya İn-
kişaf Bankı və Dünya Bankı ara-
sında müqavilə bağlanmış və bu
müqaviləyə əsasən, muxtar respub-
likada içməli su və kanalizasiya
sistemlərinin yenidən qurulmasına
başlanılmışdır. Muxtar respublika
rəhbərinin meliorasiya və su təsər-
rüfatı sahəsinin inkişafına göstərdiyi
diqqət və qayğı bu tədbirin də vax-
tında və keyfiyyətlə icrasına zəmin
yaratmışdır.
Tədbirdə komitənin Layihə eks-
pertiza şöbəsinin müdiri Vəli Sal-
manov, Su ehtiyatlarından və sudan
pullu istifadə şöbəsinin müdiri Səttar
Nəsirov, komitənin aparıcı məslə-
hətçi-hüquqşünası Sabir Rzayev çı-
xış etmişlər. Yubiley münasibətilə
komitə əməkdaşlarından bir qrupuna
pul mükafatları verilmişdir.
-
M.MƏMMƏDOV
Meliorasiya və su təsərrüfatı işçiləri 80 illik
yubileylərini qeyd etmişlər
Türkiyə Respublikasının İstanbul şəhərində yerləşən “Jinemet” kli-
nikasının rəhbəri, professor-doktor Teksen Çamlıbel muxtar respublikamıza
dəvət olunub.
Dünən Naxçıvan Muxtar Respublikası Doğum Mərkəzində gine-
koloqların iştirakı ilə professor-doktor Teksen Çamlıbellə görüş
keçirilib. Doğum Mərkəzinin baş həkimi Yaşar Həsənov çıxış edərək
bildirib ki, müasir dövrdə bir çox ailələrin əsas problemi sonsuzluqdur.
Lakin səhiyyənin inkişafı bu problemin qarşısını müəyyən qədər
almağa kömək edir. Bu inkişafın bariz nümunələrindən olan süni
mayalanma prosesi indiyədək bir çox ailələrə sevinc bəxş edib.
Qeyd olunub ki, Naxçıvan Muxtar Respublikasının Doğum Mər-
kəzində də Süni Mayalanma Mərkəzi var. İndiyə qədər təcrübəli mü-
təxəssis olmadığı üçün Süni Mayalanma Mərkəzi fəaliyyət göstərmirdi.
Dövlətin səhiyyə sahəsinə göstərdiyi qayğının nəticəsidir ki, Türkiyə
Respublikasının İstanbul şəhərində yerləşən “Jinemet” klinikasının
rəhbəri, professor-doktor Teksen Çamlıbel muxtar respublikamıza
dəvət olunub.
Yaşar Həsənov qeyd edib ki, statistik rəqəmlərə görə, hazırda
Naxçıvan Muxtar Respublikasında 6 minə yaxın insan sonsuzluqdan
əziyyət çəkir. Süni Mayalanma Mərkəzinin fəaliyyətə başlaması ilə bir
çox ailələrə sevinc bəxş olunacaq. O da diqqətə çatdırılıb ki, artıq
mərkəzdə xəstələrin qeydiyyatına başlanılıb.
“Jinemet” klinikasının rəhbəri, professor-doktor Teksen Çamlıbel
rəhbərlik etdiyi klinikanın fəaliyyəti haqqında məlumat verib. Bildirilib
ki, klinika 1990-cı ildən İstanbul şəhərində fəaliyyət göstərir və 6 ayrı-
ayrı ölkədə 9 filialı var.
“Jinemet” klinikasının Bakıdakı filialının əməkdaşı Elnurə Mus-
tafayeva bildirib ki, gələcəkdə Naxçıvan Muxtar Respublikası Doğum
Mərkəzində çalışan ginekoloqlarla da bu mövzuda seminarlar
keçiriləcəkdir.
Görüş zamanı həkimləri maraqlandıran suallara aydınlıq gətirilib.
Sonra Doğum Mərkəzinin Süni Mayalanma Mərkəzi ilə tanışlıq
olub. Qonaqların diqqətinə çatdırılıb ki, mərkəzdə müxtəlif laborator
müayinələrin aparılması üçün ən son keyfiyyət standartlarına uyğun
gələn avadanlıqlarla təchiz edilmiş laboratoriya var.
-
Elnur KƏLBİZADƏ
Naxçıvan Muxtar Respublikası Doğum
Mərkəzində türkiyəli məşhur tibb mütəxəssisi
Teksen Çamlıbellə görüş keçirilib
Naxçıvan Muxtar Respubli-
kası Dövlət Sosial Müdafiə Fon-
dunda Naxçıvan şəhərində fəa-
liyyət göstərən sığortaedən və
sığortaolunanların iştirakı ilə
“Sığorta-pensiya sisteminin ma-
hiyyəti və könüllü sosial sığor-
tanın əhəmiyyəti” mövzusunda
tədbir keçirilmişdir.
Tədbirdə sığorta-pensiya siste-
mindəki islahatlardan danışan Nax-
çıvan Muxtar Respublikası Dövlət
Sosial Müdafiə Fondu Aparatının
rəhbəri Rəhman Məmmədov bil-
dirmişdir ki, fərdi uçot sistemi ilə
əlaqədar bütün işləyən vətəndaşların
sığortaolunan kimi fondda fərdi
uçot sistemində qeydiyyatı aparıl-
mış, fərdi şəxsi hesab açılaraq onlara
sosial sığorta şəhadətnaməsi veril-
mişdir. Sığortaolunanların ödəmiş
olduqları məcburi dövlət sosial sı-
ğorta haqları onların fərdi şəxsi he-
sablarına işlənilir ki, bu da gələcəkdə
vətəndaşları baş verə biləcək sığorta
hadisələrindən sığortalamış olur.
Sığortaolunanın fərdi şəxsi hesa-
bında olan pensiya kapitalı onun
bilavasitə pensiyasının məbləğinə
təsir göstərir. Bu vəsait nə qədər
çox olarsa, sığortaolunanın pensi-
yasının məbləği də bir o qədər çox
olacaqdır.
Məcburi dövlət sosial sığorta
haqlarının mahiyyəti və əhəmiyyəti,
sığortaolunanların fərdi uçotunun
təşkili və əhəmiyyəti, əmək pensi-
yaları və sığortaolunanların pensiya
təminatı hüququ ilə bağlı Naxçıvan
Muxtar Respublikası Dövlət Sosial
Müdafiə Fondu Aparatının şöbə
müdirləri Yaşar Məmmədov, Zaur
Qasımlı və aparıcı məsləhətçisi
Həbib Rzayev tədbir iştirakçılarına
geniş məlumat vermişlər. Qeyd
olunmuşdur ki, işləyən hər bir və-
təndaş fəaliyyət göstərdiyi təşkilatda
əməkhaqqının düzgün rəsmiləşdi-
rilməsinə nail olmalı, bunu işəgö-
türəndən tələb etməlidir. Həmçinin
onun əməkhaqqının düzgün gös-
tərilməsində, sosial sığorta haqla-
rının düzgün hesablanmasında, vax-
tında və tam ödənilməsində maraqlı
olmalıdır. Torpaq mülkiyyətçiləri,
fiziki şəxslər isə şəxsən özləri sosial
sığorta haqlarının düzgün hesab-
lanmasını təmin etməlidirlər.
Tədbirdə könüllü sığortanın əhə-
miyyəti barədə də yığıncaq işti-
rakçılarına məlumat verilmişdir.
Bildirilmişdir ki, bütün vətəndaşlar
məcburi dövlət sosial sığorta haqları
ilə yanaşı, könüllü qaydada da
əlavə sığorta haqqı ödəməklə sığorta
oluna bilərlər. Bu da həmin vətən-
daşların gələcəkdə əmək pensiya-
larına əlavələrin hesablanmasına
və alacaqları pensiyanın məbləğinin
çox olmasına təsir göstərəcəkdir.
Sonra Naxçıvan Muxtar Res-
publikası Dövlət Sosial Müdafiə
Fondunun Naxçıvan Şəhər Şöbə-
sinin müdiri Həmzə Muradov Nax-
çıvan şəhərində sığorta-pensiya sis-
temi liə əlaqədar görülən işlərdən
danışmışdır.
Tədbirin sonunda fond tərəfin-
dən Naxçıvan şəhərində yeni əmək
fəaliyyətinə başlayan bir qrup və-
təndaşa onların fərdi uçot sistemində
qeydiyyata alındığını və onlar üçün
fərdi şəxsi hesab açıldığını təsdiq
edən sosial sığorta şəhadətnaməsi
verilmişdir.
Naxçıvan Muxtar Respublikası
Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun
mətbuat xidməti
Sığorta-pensiya sisteminin mahiyyəti
vətəndaşlara izah olunur